نقد ادعای «ولید بن صالح باصمد» دربارۀ تعارض روایات شیعی مربوط به «شیوۀ حکم حضرت مهدی (ع)»

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی. تهران. ایران

2 دانشیار گروه الهیات و معارف اسلامی. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی. تهران. ایران.

3 کارشناس ارشد علوم قرآن و حدیث. دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی. تهران. ایران.

چکیده

در منابع حدیثی شیعه، روایاتی در مورد شیوۀ حکم کردن حضرت مهدی (عج) وجود دارد که با توجه به اختلاف ظاهری میان آن‌ها، برخی وهابیان از جمله میکه «ولید بن صالح باصمد» حکم به تعارض داده‌اند و بر مهدویت مورد نظر شیعه تاخته‌اند. پژوهش حاضر، با هدف پاسخ به ادعای تعارض مذکور و با استفاده از روش «توصیف و تحلیل»، ابتدا ادعای مطرح شده را ذیل دو بخش روایات دالّ بر حکم حضرت مهدی (عج) بر اساس بیّنه و روایات دالّ برحکم آن حضرت بدون بیّنه دسته‌بندی و گزارش نموده، سپس با بررسی‌ سند و متن روایات، نتیجه می‌گیرد که هر دو دسته روایات از منظر رجالی معتبر هستند و از لحاظ دلالی نیز قابل جمع با یکدیگرند. توضیح آنکه حضرت مهدی (عج) از برگزیدگان خداوند و برخوردار از علم الهی بوده و علاوه بر حکم با بیّنه، امکان صدور حکم بدون بیّنه را نیز دارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Criticism of the Claim of “Walīd bin Ṣaliḥ Bāṣamad” About the Conflict of Shiʿism Riwāyāt (Arabic: رِوایات, lit.: Narrations) Related to “the Method of Ḥukm (Religious Ruling) of Imām Mahdī ʿAlayhi al-Ṣalātu wal-Salām”

نویسندگان [English]

  • Ḥassan Zarnūsheh Farāhanī 1
  • Muḥammad ʿItrat-Dūst 2
  • Zaynab Hurmuzī 3
1 Associate Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran. (Corresponding Author)
2 Associate Professor, Department of Theology and Islamic Studies, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran.
3 M.A. in Qurʾān and Ḥadīth Studies, Shahid Rajaee Teacher Training University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

   In Shiʿism ḥadīth (Arabic: حَدیث) sources, there are riwāyāt (Arabic: رِوایات, lit.: narrations) about the method of ḥukm (religious ruling) of Imām Mahdī ʿalahi al-ṣalātu wal-salām and due to the apparent differences between them, some Wahhābīyyūn (Arabic: ٱلْوَهَّابِیّون), including Walīd bin Ṣaliḥ Bāṣamad (Arabic: وَلید بن صالِح باصَمَد), have agree on conflict and have attacked al-Mahdawīyya (Arabic: اَلْمَهْدَویَّة) desired by the Shiʿism. The present study, with the aim of responding to the aforementioned conflict claim and using the method of “description and analysis”, first categorizes and reports the claim under two parts of aḥādīth (Arabic: أحادیث, singular: ḥadīth, traditions and narrations) that indicate the ruling of Imam Mahdi (AS) based on evidence and the hadiths that indicate the ruling of ḥukm (religious ruling) of without bayyina (Arabic: البَیِّنَة, the evidence), and then it concludes by examining the document and the text of narrations, that both categories of narrations are valid from the perspective of the science of rijal (Arabic: عِلْمُ الرِّجال, lit. knowing men) and they can be together in terms of signification. The explanation is that Imām Mahdī ʿalahi al-ṣalātu wal-salām is one of God’s chosen ones and has Divine knowledge, and he also has the possibility of issuing a verdict without evidence in addition to ruling with evidence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Mahdawīyya (Arabic: اَلْمَهْدَویَّة)
  • Method of ruling
  • Walīd bin Ṣaliḥ Bāṣamad
  • Resolution of conflict of narrations

مراجع

  • قرآن کریم

    • ابن ابی زینب، محمد بن ابراهیم(1397ق)، الغیبة للنعمانی، تهران: نشر صدوق.
    • ابن طاووس، علی بن موسی(1416)، التشریف بالمنن فی التعریف بالفتن، قم: مؤسسة صاحب الامرQ.
    • ابن غضائری، احمد بن حسین(1380)، الرجال لابن الغضائری، قم: مؤسسه علمی فرهنگی دار الحدیث.
    • باصمد، ولیدبن صالح(2014م)، «الروایات الواردة فی المهدی فی الکتب الحدیثیة المعتمدة عند الشیعة الاثنی عشریة؛ دراسة نقدیة»، مکة المکرمة: جامعة أم القری.
    • بحرالعلوم، سید مهدی(1363)، الفوائد الرجالیة، تهران: مکتبة الصادق.
    • بخشی، سعید و مصطفی ورمزیار(1401)، «اثبات قضاوت داوودی امام زمانQ بیان کارکردها و پاسخ به شبهات»، مشرق موعود، ش 62، ص 103-83.
    • برقعی، سید ابوالفضل، بی‌تا(الف)، بررسی علمی در احادیث مهدی، بی‌جا .
    • برقعی، سید ابوالفضل، بی‌تا(ب)، تابشی از قرآن، بی‌جا.
    • حسینیان قمی، مهدی(1384)، «دفاع از روایات مهدویت(2) داوری بر پایۀ واقع= داوری داوودی»، انتظار موعود، ش 15، ص 242-227.
    • حسینی حنیف، سید احمد و علی توسلی(1397)، «شیوۀ صحیح اعتبار سنجی روایات بحار الانوار از دیدگاه آیت الله محمد آصف محسنی در مشرعة بحار الانوار»، حدیث حوزه، ش 1، ص 164-131.
    • حسینی شیرازی، سید علیرضا(1398)، اعتبار سنجی احادیث شیعه، تهران: سازمان سمت.
    • حمیری، عبدالله بن جعفر(1413)، قرب الأسناد، قم: مؤسسة آل البیتD.
    • خاقانی، شیخ علی(1404)، رجال الخاقانی، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
    • خسروپناه، عبدالحسین و محمد زارعی(1395)، «تحلیل انتقادی بر ضعف سندی احادیث مربوط به داوری امام مهدی بر اساس باطن موضوع»، انتظار موعود، ش52، ص 44-21.
    • راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1412)، المفردات، تهران: مرتضوی.
    • شبیری زنجانی، موسی(بی‌تا)، التعلیقات الرجالیة علی کتب الحدیث، کتابخانۀ دیجیتال نور.
    • شوشتری، محمد تقی(1410ق)، قاموس الرجال، قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم مؤسسة النشر الاسلامی.
    • صفار، محمد بن حسن(1404ق)، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد، قم: مکتبة آیة الله مرعشی نجفی.
    • طبسی، سید علی محمد(1396ق)، «بررسی آراء عبدالوهاب فرید تنکابنی و سید ابوالفضل برقعی در نقد عقیدۀ رجعت»، امامت پژوهی، ش22، ص 106-61.
    • طوسی، محمد بن الحسن(1427)، رجال، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
    • ـــــــــــــــــــــــــــ(1420)، الفهرست کتب الشیعة و اصولهم و اسماء المصنفین و اصحاب الاصول، قم: مکتبة المحقق الطباطبائی.
    • فهداوی، عمار عبدالامیر و حیدر حب‌الله(1437)، المعتبر من بحارالانوار وفقاً لنظریات آیة الله الشیخ محمد آصف محسنی دام ظله، بیروت: دار محجة البیضاء.
    • کشی، محمد بن عمر(1404)، اختیار معرفة الرجال، قم: مؤسسة آل البیتD لاحیاء التراث.
    • کلینی، محمد بن یعقوب(1407)، الکافی، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
    • مجلسی، محمد باقر(1403)، بحار الانوار، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    • ـــــــــــــــــــــ(1404)، مرآة العقول، تهران: دارالکتب الاسلامیة.
    • مجلسی، محمد تقی بن مقصود علی(1406)، روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه، قم: موسسۀ فرهنگی هنری کوشانبور.
    • محسنی، محمد آصف(1426)، مشرعة بحارالانوار، قم: مکتبة ‌العزیزی.
    • محمدی فام، فریدون؛ نبوی، سید مجید(1397)، «بررسی رویکردهای متضاد سید ابوالفضل برقعی»، دانشنامه علوم قرآن و حدیث، ش 9، ص 196-167.
    • مفید، محمد بن محمد(1413)، الارشاد فی معرفة حجج الله الی العباد، قم: کنگره شهید مفید.
    • مهدی نژاد، سمیرا(1400)، حضرت مهدیQ رأیت هدایت، پاسخی به ابوالفضل برقعی در کتاب بررسی علمی در احادیث مهدی، تهران: مؤسسه فرهنگی نبأ.
    • مهدی نژاد، سمیرا؛ فقهی زاده، عبدالهادی(1398)، «تبیین خطای روشی ابوالفضل برقعی در ردّ آیۀ استخلاف»، پژوهشنامۀ قرآن و حدیث، ش24، ص 223-203.
    • نجاشی، احمد بن علی(1365)، رجال النجاشی، قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم مؤسسة النشر الاسلامی.

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار