نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسندگان
1 استادیار گروه کلام، مجتمع آموزش عالی حکمت و مطالعات ادیان، دانشگاه جامعه المصطفی (ص) العالمیه، قم، ایران
2 طلبه سطح عالی مدرسه فقهی امام محمد باقر علیه السلام.
3 موسسه فقه و علوم اسلامی، قم، ایران.
چکیده
مشهور فلاسفه مسلمان صدور فعل اختیاری انسان را در یک فرایند چند مرحله‌ای تصویر می‌کنند و هر مرحله را یک «مبدأ» می‌نامند. این مراحل اجمالا عبارتند از: مبدأ علمی، مبدأ شوقی، مبدأ عملی. علامه طباطبایی ره معتقدند که صدور فعل اختیاری به صرف این مبادی، ضروری نمی‌شود بلکه نوع خاصی از ادراک و اذعان لازم است تا صدور فعل از انسان ضرورت یابد. ایشان نام این سنخ از ادراکات را «ادراکات اعتباری»، «آراء اعتباری» یا «علوم عملی» نهاده‌اند. این مقاله به هدف پاسخ به این سوال که از نظر علامه ره، ادراک اعتباری دقیقا در چه مرحله‌ای از فرایند عمل قرار داشته و چه نسبتی با صدور فعل اختیاری دارد، با روش تحلیلی_توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای سامان یافته است. در راستای تحلیل جانمایی دقیق ادراک اعتباری در مبادی عمل از نظر ایشان، یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد برخی از عبارات علامه ره چنین دلالت می‌کند که ایشان ادراک اعتباری را مؤخر از مبدأ شوقی و به نحوی متأثر از آن می دانند. در حالی که از برخی عبارات دیگر می‌توان برداشت کرد که ادراک اعتباری جزء أخیر مبدأ علمی و مقدم بر مبدأ شوقی است.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
“Analytical investigation of the role of consideration perceptions in the action process from the perspective of Allameh Tabatabaei”
نویسندگان [English]
- mojtaba Afsharpour 1
- Mohammad Hossein Omoomi 2
- Mohammad taha mazandarani 3
1 Assistant Professor, Theology Department, Wisdom and Studies of Religions Higher Education Complex, Al-Mustafa International University, Qom, Iran
2 Student of Imam Muhammad Bagher(Pbuh) Jurisprudence Seminary school.
3 Institute of jurisprudence and Islamic sciences. Qom, Iran.
چکیده [English]
Famous Muslim philosophers define human’s voluntary act as a multi_step process and they call each step an “origin”. To mention them briefly, these steps include “perceptual origin”, “yearning Origin” and “practical origin”.
Allameh Tabatabaei Believes that the appearance of human’s voluntary act won't be necessary with these three steps alone; But rather it would require some kind of perception so the action would occur certainly. He named these sort of perceptions as “Consideration Perceptions” or “Practical Perceptions”.
This article has been sorted with descriptive_ analytical method and used library sources in order to answer this question that what is the Position of the consideration perceptions in human’s action process and what is its correlation with the appearance of human’s voluntary acts from Allameh’s point of view.
In the line with analyzing the exact placement of the consideration perception in origins of act, research data has shown that in some Allameh’s notes, he has said that the consideration perception comes after yearning Origin and it is influenced by it in some ways, while at the meantime in some of his other texts it could be concluded that the consideration perception is the latest part of perceptual origin and it precedes yearning Origin.
کلیدواژه‌ها [English]
- consideration perception
- origins of voluntary act
- philosophy of act
- action process
- Allameh Tabatabaei
)