تحلیل نظریه تبدیل حامل شخصی دین به حامل نوعی علامه طباطبایی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 گروه فلسفه و کلام، نمایندگی خراسان، جامعة المصطفی العالمیة، مشهد، ایران

2 گروه فلسفه و کلام دانشگاه علوم اسلامی رضوی و مدرس مدعو جامعه المصطفی العالمیه ، مشهد، ایران

چکیده

اهل سنت به طور عموم نزول «آیه اکمال» را در نهم ذی الحجه سال دهم هجرت دانسته و شأن نزول را اموری مانند فتح مکه، نزول احکام گوشت‌های حرام و... دانسته‌اند. در مقابل، شیعیان زمان نزول را هجدهم ذی الحجه و شأن نزول را ابلاغ ولایت امام علیG دانسته‌اند. پرسش این است که طبق دیدگاه اهل سنت چه رابطه‌ای بین این روزهای خاص با اموری مانند مأیوس شدن کفار، اکمال دین و اتمام نعمت وجود دارد. در برابر دیدگاه شیعه نیز این سؤال مطرح است که این نظر با تعداد زیاد روایاتی که سبب نزول را روز عرفه دانسته‌اند چگونه قابل جمع است؟ صاحب تفسیر المیزان، دیدگاه‌های مختلف را بررسی نموده و سعی در اثبات دیدگاهی با عنوان «نظریه تبدیل حامل شخصی دین به حامل نوعی» دارد. همچنین علامه با پذیرش نزول آیه اکمال در هجدهم ذی الحجه، این احتمال را هم ممکن می‌شمارد که آیه در روز نهم نازل شده باشد و در روز هجدهم ابلاغ شده باشد.در این نوشتار با روش توصیفی، تحلیلی دیدگاه علامه مورد بررسی قرار گرفته و این نتیجه به دست آمده است که نظریه علامه سازگاری کامل با واژگان به کار رفته در آیات مربوط به ولایت دارد و در این صورت فرقی ندارد زمان نزول آیه اکمال را هجدهم ذی الحجه بدانیم یا نهم ذی الحجه، لیکن نحوه جمع روایات نزول توسط علامه قابل تأمل است، لذا در پایان روش دیگری برای جمع دو دسته روایات پیشنهاد شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of Allamah Tabatabai’s theory of transforming the personal bearer of religion into kind bearer

نویسندگان [English]

  • Javad Raghavi 1
  • Mohammad Eshagh Arefi 2
1 Department of Philosophy and Theology, Khorasan Representative Office, Al-Mustafa International University, Mashhad, Iran
2 Department of Philosophy and Theology, Razavi University of Islamic Sciences and Visiting Lecturer of Al-Mustafa International University, Mashhad, Iran
چکیده [English]

Sunni exegetists generally consider the revelation of verse Ikmal on the 9th of Dhu al-Hijjah in the 10th year of Hijrah, and consider the cause of the revelation to be matters such as the conquest of Mecca, the announcement of the verses of acquittal, the revelation of the rulings on forbidden meats, etc. On the other hand, Shiite scholars have considered the time of the reveiation to be the 18th of Dhu al-Hijjah and the cause of it to be the notification of Imam Ali’s (AS) Vilayah (authority). The question is that according to the views of Sunni commentators, what is the relationship between these special days and matters such as disappointment of the disbelievers, the completion of the religion, and the completion of blessings? In front of the Shiite point of view, there is also the question that how this point of view can be reconciled with the large number of hadiths that consider the revelation to be the day of Arafah. The author of Tafsir al-Mizan has examined various views on the issue and tried to prove a point of view that can be interpreted as "the theory of transforming the personal bearer of religion into the kind bearer". Also, facing the duality of narrations, after accepting the common Shia view that the verse of Ikmal was revealed on the 18th of Dhu al-Hijjah, Allamah considers it possible that the verse was revealed on the 9th day and was communicated on the 18th. In this article, Allamah's point of view has been investigated with a descriptive and analytical method, and the conclusion has been reached that Allamah's theory is fully consistent with the words used in the verses related to Velayah, and in this assumption, there is no difference between the revelation of the verse of Ikmal on the 18th or 9th of Dhu al-Hijjah, but the method of gathering the narrations of revelation by Allamah is worth pondering, so at the end another method is suggested for gathering the two categories of narrations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The completion of religion
  • the completion of blessings
  • Allamah Tabatabai
  • the personal bearer of survival of the religion
  • the kind bearer of survival of the religion
  • Eid Ghadir
  • قرآن کریم

    • ابن کثیر، اسماعیل(1408)، البدایة والنهایة، تحقیق علی نجیب عطوی و دیگران، بیروت: دارالکتب العلمیة.
    • ابن کثیر، اسماعیل(1402)، تفسیر القرآن العظیم(تفسیر ابن کثیر)، بیروت: دارالفکر.
    • ابن مغازلی، علی(1403)، مناقب الامام امیرالمؤمنین علی‌بن‌ابی‌طالب، تحقیق: محمد باقر بهبودی، بیروت: دارالاضواء.
    • آلوسی، محمود(1417)، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، تصحیح محمدحسین العرب، بیروت: دارالفکر.
    • امینی، عبدالحسین(1366)، الغدیر فی الکتاب والسنة و الادب، طهران.
    • بابایی، علی‌اکبر و دیگران(1388)، روش‌شناسی تفسیر قرآن، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
    • بحرانی، سیدهاشم(1416)، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: انتشارات بعثت.
    • حسکانی، عبیدالله(1411)، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تحقیق: محمد باقر محمودی، قم: مجمع احیاء الثقافة الاسلامیة.
    • رازى، محمد بن عمر(1420)، التفسیر الکبیر(مفاتیح الغیب)، چ3، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
    • راغب اصفهانى، حسین بن محمد (1412)، مفردات ألفاظ القرآن‏، بیروت: دار القلم.‏
    • سیوطى، عبدالرحمن بن ابى‏بکر(1404)، الدر المنثور فى التفسیر بالماثور، چ1، قم: کتابخانه عمومى حضرت آیت الله العظمى مرعشى نجفى8.
    • طباطبایى، سید محمدحسین(1390)، المیزان فی تفسیر القرآن، قم: انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
    • طبرسی، فضل بن حسن(1372)، مجمع البیان فی تفسیر القرآن‏، مصحح: فضل‏الله یزدى طباطبایى، مصحح: هاشم رسولى،تهران: ناصر خسرو.
    • طبری، محمد بن جریر(1408)، جامع البیان عن تأویل آیات القرآن، بیروت: دارالفکر.
    • طبری، محمد بن جریر(1412)، جامع البیان فى تفسیر القرآن(تفسیر الطبرى)، بیروت: دار المعرفة.‏
    • العاملی، سید جعفر مرتضی(1426)، الصحیح من سیرة النبی الاعظم، چ1، قم: دار الحدیث.
    • عیاشی، محمد(1421)، کتاب التفسیر، قم: تحقیق مؤسسة البعثة.
    • مجلسی، محمدباقر(1403)، بحارالانوار الجامعة لدرر الاخبار الائمة الاطهارD، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    • مطهری، مرتضی(1381)، امامت و رهبری، تهران: انتشارات صدرا.
    • مکارم شیرازی، ناصر(1374)، تفسیر نمونه، قم: دار الکتب الاسلامیه.