پاسخ‌های نقضی به شبهات اهل سنت درباره «آیۀ ولایت»

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار علوم قرآن و حدیث، پردیس فارابی دانشگاه تهران، گروه علوم قرآن و حدیث، قم، ایران

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد علوم قرآن و حدیث پردیس فارابی دانشگاه تهران.

3 دانشجوی دکتری علوم قرآن و حدیث، پردیس فارابی دانشگاه تهران.

چکیده

در قرآن کریم آیات متعددی آمده که در آن فضائلی به صورت عام به همۀ ائمه: و به طور خاص به برخی از ایشان اختصاص داده شده است. از عصر صحابه تا کنون همواره شبهاتی پیرامون این آیات مطرح بوده که از سوی ائمه: و سایرین، پاسخ­­هایی هم به این شبهات داده شده است. یکی از این آیات، آیۀ ولایت است که از نظر شیعۀ امامیه یکی از محکم­ترین دلایل اثبات امامت امام علی7 محسوب می­شود. علمای اهل سنت شبهات بسیاری پیرامون ادعای اثبات امامت از این آیه وارد کرده­اند که پاسخ­های بسیاری نیز به این شبهات داده شده است. عموم این پاسخ­ها، به صورت حلی و ارائه قرائن و دلایل درون‌متنی و برون‌متنی بوده است. در این پژوهش خلاف رویۀ مرسوم، از روش پاسخ نقضی به پاسخگویی به شبهات اهل سنت استفاده شده است. به همین مناسبت ابتدا آموزه­های مد نظر شیعه از آیه بیان شده، سپس مناقشات و شبهات اهل سنت مطرح گردیده و در ادامه با استناد به مقبولات و مسلمات خود ایشان از جمله قرآن کریم، صحاح سته و دیگر کتب معتبر حدیثی و سخنان علمای ایشان، بر استدلال آن‌ها مورد نقض آورده شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Destructive Reponses to Sunni Critics regarding the Verse of Vicegerency

نویسندگان [English]

  • hamed dejabad 1
  • alireza sadeghi 2
  • Mehdi Faramarzi Planger 3
1 Associate Professor of Quranic and Hadith Sciences, Farabi Campus, University of Tehran, Department of Quranic and Hadith Sciences, Qom, Iran
2 Graduate of Quranic and Hadith Sciences, Farabi Campus, University of Tehran
3 PhD student in Quran and Hadith, Farabi Campus, University of Tehran
چکیده [English]

There are numerous verses of the holy Qur’an in which virtues have been assigned to the infallible Imams (a.s) in general aspect as well as a particular ones. There has been also criticism regarding these verses since the time of the Sahaba (Companions) that have been answered by the infallible Imams (a.s). Among those verses is the verse of Vicegerency. According to Shi‘a, this verse is one of the most concrete proofs of the Imamate of Imam Ali (a.s). The Sunni scholars have made many criticism regarding the verse, and have received many responses in return. Most of the responses have tried to resolve the criticism by providing context and reasons within or out of the text. This research uses an approach which is not common in a form of destructive response to counter the criticism. Therefore the teachings of the Shi'ism has been mentioned first, followed by the criticism, and then by the use of their own authentic sources such as the Qur’an, the Kutub al-Sittah (The Six Books), and other authentic hadith books and words of their scholars, the destructive reasoning has been provided.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: Destructive Response
  • Criticism
  • Verse of Vicegerency
  • Sunni

مراجع

قرآن کریم
-        ابن تیمیه حرانی، احمد(1406ق)، منهاج السنة النبویّه، تحقیق: محمد رشاد سالم، ریاض: جامعة الإمام محمد بن سعود الإسلامیه.
-        ابن حنبل، احمد(1421ق)، مسند الإمام أحمد بن حنبل، تحقیق: شعیب الأرنؤوط/ عادل مرشد، بیروت: مؤسسة الرساله.
-        ابن فارس، احمد(1404ق)، ‏معجم مقاییس اللغه،تحقیق: هارون، عبدالسلام محمد، قم: مکتب الاعلام الاسلامی‏.
-        ابن کثیر دمشقى، اسماعیل(1419ق)، تفسیر القرآن العظیم‏، بیروت:‏ دار الکتب العلمیه.
-        ابن ماجه، محمد(بی­تا)، سنن ابن ماجه، تحقیق: محمد فؤاد عبد الباقی، بیروت: دار إحیاء الکتب العربیه.
-        ابن منظور، محمد(1414ق‏)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
-        ابی داوود سجستانی، سلیمان(بی­تا)، سنن أبی داود، به کوشش محمد محیی الدین عبدالحمید، بیروت: المکتبة العصریه.
-        ازهری، محمد(2001 م)، تهذیب اللغة، به کوشش محمد عوض مرعب، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
-        ایجى، میر سید شریف(1325ق)،‏ شرح المواقف، قم‏: الشریف الرضی‏.
-        آلوسی، سید محمود(1415ق)، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، به کوشش على عبدالبارى عطیه، بیروت: دار الکتب العلمیه.
-        بخاری، محمد(1422ق)، صحیح البخاری، به کوشش محمد زهیر بن ناصر الناصر، دمشق: دار طوق النجاه.
-        بغدادى، على(1415ق)، لباب التأویل فى معانى التنزیل، به کوشش محمد على شاهین، بیروت: دار الکتب العلمیه.
-        بغوى، حسین(1420ق)، معالم التنزیل فى تفسیر القرآن، به کوشش عبدالرزاق المهدى، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
-        تفتازانى‏، سعد الدین(1409ق)، شرح المقاصد، قم‏: الشریف الرضی‏.
-        ـــــــــــــــــــ(1411ق)، مختصر المعانی، بیروت: دار الفکر.
-        ثعلبى نیشابورى، احمد(1422ق)‏، کشف و البیان عن تفسیر القرآن، بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
-        جصاص، احمد(1405ق)، أحکام القرآن، به کوشش محمد صادق القمحاوی، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
-        جوهری، اسماعیل(1990م)، الصحاح، بیروت: دار العلم للملایین.
-        حاکم نیشابوری، محمد(1411ق)، المستدرک على الصحیحین، به کوشش مصطفى عبد القادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیه.
-        حسکانى، عبید الله(1411ق)، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل‏، تهران‏: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى‏.
-        حلی، حسن(1421ق)، نهج الحق وکشف الصدق، به کوشش سید رضا صدر، قم: مؤسسة الطباعة و النشر، دار الهجره.
-        ذهبی، شمس‌الدین(1407ق)، تاریخ الإسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، به کوشش عمر عبدالسلام تدمرى، بیروت: دار الکتاب العربى.
-        رازى، محمد(1420ق)، مفاتیح الغیب، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
-        راغب اصفهانى، حسین(1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دار القلم.
-        زمخشرى، محمود(1419ق)،  أساس البلاغه، بیروت: دار الکتب العلمیة.
-        ـــــــــــــــــ(1407ق)،  الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، بیروت: دار الکتاب العربی.
-        سیوطی، عبدالرحمن(1394ق)، الاتقان فی علوم القرآن، به کوشش محمد ابوالفضل ابراهیم، قاهره: الهیئة المصریة العامة للکتاب.
-        ــــــــــــــــــــ(1404ق)، الدر المنثور فى تفسیر المأثور، قم: کتابخانه آیت‌ الله مرعشى نجفى.
-        شوشتری، قاضی نورالله(1409ق)، إحقاق الحق و إزهاق الباطل، قم: مکتبة آیة الله المرعشی النجفی.
-        طالقانی، اسماعیل(بی­تا)، المحیط فی اللغة، [بی‌جا]: [بی‌نا].
-        طباطبایى، سید محمد حسین(1417ق)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم.
-        طبرانی، سلیمان(1415ق)، المعجم الکبیر، به کوشش حمدی بن عبد‌المجید السلفی، قاهره: مکتبة ابن تیمیه.
-        ــــــــــــــ(1415ق)، المعجم الأوسط، به کوشش طارق بن عوض‌الله و عبدالمحسن بن إبراهیم الحسینی، قاهره: دار الحرمین.
-        طبرسی، فضل بن حسن(1403ق)، الإحتجاج، مشهد: نشر المرتضی.
-        ــــــــــــــــــــ(1372)، مجمع البیان فی تفسیرالقرآن، به کوشش محمد جواد بلاغی، تهران: انتشارات ناصرخسرو.
-        طبرى، محمد بن جریر(1387ق)، تاریخ الأمم و الرسل و الملوک، بیروت: دار التراث.
-        ـــــــــــــــــــــ(1412ق)، جامع البیان فى تفسیر القرآن، بیروت: دار المعرفه.
-        فراهیدى، خلیل(1410ق)، کتاب العین، چ2، قم: انتشارات هجرت.
-        فیروز آبادى، محمد‏(1415ق)، القاموس المحیط، بیروت: دارالکتب العلمیه.
-        فیومى، احمد(1414ق)، مصباح المنیر، قم: مؤسسۀ دار الهجره.
-        قشیری نیشابوری، مسلم(بی­تا)، مسند الصحیح المختصر بنقل العدل عن العدل إلى رسول الله9، به کوشش محمد فؤاد عبد الباقی، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
-        قندوزی، سلیمان(بی­تا)، ینابیع المؤدة لذوی القربی، [بی‌جا]، [بی‌نا].
-        مقاتل بن سلیمان(1423ق)، تفسیر مقاتل بن سلیمان، به کوشش عبدالله محمود شحاته، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
-        مکارم شیرازی، ناصر(1386)، آیات ولایت درقرآن، قم: انتشارات نسل جوان.
-        ــــــــــــــــــــ(1374)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
-        نجارزادگان، فتح الله(1391ش)، بررسی تطبیقی تفسیر آیات ولایت در دیدگاه فریقین، قم: مؤسسه چاپ سبحان.
-        نسائی، احمد(1421ق)، السنن الکبرى، به کوشش حسن عبدالمنعم شلبی، بیروت: مؤسسة الرساله.
-        واحدی نیشابوری، علی(1411ق)، اسباب نزول القرآن، به کوشش کمال بسیونى زغلول، بیروت: دار الکتب العلمیه.
-        ــــــــــــــــــــ(1415ق)، الوسیط فی تفسیر القرآن المجید، به کوشش عادل احمد عبدالموجود، بیروت: دار الکتب العلمیه.
همدانی، محمد هادی(1420ق)، مصباح الفقیه، قم: الجماعۀ المدرسین فی الحوزۀ العلمیه.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار