واکاوی نقّادانه دلایل برقعی پیرامون نفی توسّل به اهل‌بیت علیهم السلام

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه اراک/دکتری قرآن و حدیث

2 دانشیار رشته الهیات- گرایش قرآن و حدیث،دانشگاه اراک، اراک، ایران

3 استاد الهیات، گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه تهران، تهران، ایران

4 استادیار رشته الهیات- گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه اراک، اراک، ایران

چکیده

برقعی از جمله افرادی است که با برداشت­های ظاهری از قرآن، از عقاید شیعی فاصله زیادی گرفت و با رویکردی وهابی­گونه، به نقد عقاید شیعی به صورت افراطی پرداخت. پژوهش حاضر با روش توصیفی، تحلیلی، به واکاوی نقّادانه دلایل برقعی پیرامون نفی توسّل به اهل‌بیت: پرداخته است. وی با محور قرار دادن تعدادی از آیات قرآن و سیره، با دلایل «مشرکانه بودن هر گونه درخواست و توجه به غیر خداوند»، «عدم نیاز خداوند به وزیر»، «بی‌اطلاعی انبیاء و امامان: از اهل دنیا پس از مرگ خود»، «عدم دستور قرآن و اهل‌بیت: برای توسل»، «عدم ارتباط مصادیق و معانی «وسیله» در آیه 35 مائده به اشخاص» و «غیرقابل تجربه و آزمایش بودن توسل»، توسل را بدعتی آشکار و فاقد مبنا می­داند. اما اشکالات روشی متعدد وی مانند «عدم جامع­نگری و عدم تتبع کامل آراء»، «عدم دقت در سیاق مطالب» و «عدم دقت در معنای دقیق واژگان و یکسان­انگاری­های فاقد مبنا»، نظرات وی را از منظر عقل و نقل، غیرقابل پذیرش می­نمایاند.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
https://www.magiran.com/paper/2193424
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1697598

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Critical Analysis of Burqa‘i’s Criticism on Rejecting Invocation on the Ahlulbayt(peace be upon them)

نویسندگان [English]

  • seyyedmajid nabavi 1
  • ali hasan bagi 2
  • Majid Maaref 3
  • Keyvan Ehsani 4
1 Ph.D Candidate, University of Arak
2 Associate Professor of Theology - Quran and Hadith, Arak University, Arak, Iran
3 Professor of Theology, Quran and Hadith, University of Tehran, Tehran, Iran
4 Assistant Professor of Theology - Quran and Hadith, Arak University, Arak, Iran
چکیده [English]

Burqa‘i is among those figures who have distanced themselves from true Shia beliefs by exoteric interpretation of the Qur’an, and have criticized the beliefs of Shi’ism with an extreme Wahhabi approach. This research, using analytical – descriptive method, has analyzed and criticized his reasons in rejecting Tawassul (invocation) of the Ahlulbayt (peace be upon them). He considers Tawassul as a clear baseless innovation using some verses of the Qur’an and hadiths as his base of argument like: “Any request or focus on other than God being an act of polytheism”, “Lack of God’s need on a successor”, “Prophets and Imams’ lack of information on the people of the world after their death”, “Lack of Qur’an’s command or the Ahlulbayt on Tawassul”, “Lack of connection between example and content of the term ‘Vasila’ in verse 35 of chapter Al-Ma'idah”, and “Tawassul not having the capability of being tested”. However his methodological mistakes include “lack of comprehensive view and lack of complete research on the views”, “lack of focus and complete understanding of the context”, and “lack of thorough understanding of technical terms and setting baseless equal meanings”, which has made his view unacceptable according to reason and narration

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ahlulbayt
  • Verse 35 of Al-Ma'idah
  • Burqa‘i
  • Tawassul(Invocation)

مراجع

قرآن کریم(ترجمه مکارم شیرازی)
-        شریف الرضى، محمد بن حسین(1414ق)، ‏نهج البلاغه، تحقیق: صبحی‏صالح، قم: هجرت.
-        ابن ابی الحدید، عبدالحمید(1404ق)، شرحنهج البلاغه، قم: مکتبة الاسلامیة آیة الله المرعشی النجفی.
-        ابن بابویه، محمد بن على‏(1398ق)، التوحید، تحقیق: هاشم حسینى، ‏قم: جامعه مدرسین‏.
-        ابن تیمیه، احمدبن عبدالحلیم(1426ق)، زیارۀ القبورو الإستنجاد بالقبور، چ5، ریاض: نشر رئاسة اراده البحوث العلیه و الإفتاء.
-        ابن جوزى، عبدالرحمن بن على(1422ق)، ‏زاد المسیر فى علم التفسیر، تحقیق: عبدالرزاق المهدی، بیروت: دار الکتاب العربی.‏
-         ابن حبـان، محمـد(1414ق)، الصحیح، به کـوشش شعیب ارنؤوط، بیروت: [بی­نا].
-        ابن سعد، محمد(1415ق)، الطبقات الکبرى، ابن‌عابدین، محمد امین بیروت: دار صادر.
-        ابن شهرآشوب، محمد بن على(1379ق)، مناقب آل أبی طالب:، قم: علامه‏.
-         ابن فارس، احمد(1404ق)، معجم مقاییس اللغة، تحقیق: هارون، عبدالسلام محمد، قم: مکتب الاعلام الاسلامی.
-        ابن منظور، محمد بن مکرم(1414ق)، ‏لسان العرب‏، تحقیق: جمال‌الدین میردامادى، چ3، ‏بیروت: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع- دار صادر.‏
-        آلوسى، سید محمود(1415ق)، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم‏، تحقیق: على عبدالبارى عطیة، بیروت: دارالکتب العلمیه‏.‏
-        بحرانى، سید هاشم(1416ق)، ‏البرهان فى تفسیر القرآن‏، تحقیق: قسم الدراسات الاسلامیة موسسة البعثة، ‏تهران: بنیاد بعثت‏.‏
-        بخاری، محمد(1401ق)، صحیحبخاری، بیروت: دار الطباعه و النشر و التوزیع.
-        برقعی، سیدابوالفضل(بی­تا)، تضاد ‌قرآن با مفاتیح‌الجنان، [بی‌جا]: [بی­نا].
-        ـــــــــــــــــــ(بی­تا)، تفسیر تابشی از قرآن، [بی‌جا]: [بی­نا].
-        ـــــــــــــــــــ(بی­تا)، خرافات ‌و فور در زیارات ‌قبور(ج)، [بی‌جا]: [بی­نا].
-        ـــــــــــــــــــ(بی­تا)، دعا(با دعـاهایی از قرآن کریم)، [بی‌جا]: [بی­نا].
-        ـــــــــــــــــــ(1388)، عرض ‌اخبار ‌اصول ‌بر قرآن ‌و ‌عقول، [بی‌جا]: [بی­نا].
-        بغوى، حسین بن مسعود(1420ق)، معالم التنزیل فى تفسیر القرآن‏، تحقیق: عبدالرزاق المهدى، بیروت: داراحیاء التراث العربى‏.‏
-        ثعلبى نیشابورى، احمد بن ابراهیم(1422ق)، ‏الکشف و البیان عن تفسیر القرآن‏، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.‏
-        جعفری، یعقوب(1372)، بزرگداشت اولیای خدا، قم.
-        حسکانى، عبیدالله بن احمد(1411ق)، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل‏، تحقیق: محمد باقر محمودى، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى‏.
-        خطیب بغدادی، احمد بن علی(1417ق)، تاریخ بغداد، تحقیق: مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت: دارالکتب العلمیه.
-        دارمی، عبدالله بن عبدالرحمن(1421ق)، سنن دارمی، تحقیق: حسین سلیم دارانی، ریاض: دارالمغنی.
-        درویش، احمد بن عبدالرزاق(1423)، فتاوی اللجنۀ الدائمۀ للبحوث العلمیۀ و الإفتاء، ریاض: نشر رئاسة اراده البحوث العلیه و الإفتاء.
-        راغب اصفهانی، حسین بن محمد(1412ق)، مفردات ألفاظ القرآن‏، تحقیق: صفوان عدنان داوودى، بیروت/ دمشق: دار القلم- الدار الشامیة‏.
-        سبحانی، جعفر(1412ق)، فی ضلال التوحید، قم: نشر امام صادق7.
-        سید بن قطب، ابن ابراهیم شاذلی(1412ق)، فى ظلال القرآن‏، چ17، بیروت/ قاهره: دارالشروق‏.
-        سیوطى، جلال الدین(1404ق)، الدر المنثور فى تفسیر المأثور، ‏قم: کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى‏.‏
-        صدوق، محمدبن علی(1378ق)، عیون أخبار الرضا7، تحقیق: مهدى لاجوردى، تهران: نشر جهان‏.
-        صفار، محمد بن حسن(1404ق)، ‏بصائر الدرجات فی فضائل آل محمّد9، تحقیق: محسن بن عباسعلى‏کوچه باغى، چ2، قم، مکتبة آیة‌الله المرعشی النجفی‏‏.
-        طباطبایى سید محمد حسین(1417ق)، ا‏لمیزان فى تفسیر القرآن‏، چ5، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ مدرسین حوزه علمیه قم‏.‏
-        طوسى، محمد بن حسن(بی­تا)، التبیان فى تفسیر القرآن‏، تحقیق: احمد قصیر عاملى، ‏بیروت، دار احیاء التراث العربى‏.
-        ــــــــــــــــــــــ(1407ق)، ‏تهذیب الأحکام، تحقیق: حسن الموسوى خرسان، چ4، ‏تهران: دار الکتب الإسلامیه‏‏.
-        عبدالسلام، عمر،(1416ق)، مخالفة الوهابیة للقرآن و السنة، بیروت.
-        فخر رازى، محمد بن عمر(1420ق)، مفاتیح الغیب‏، چ3، بیروتک داراحیاء التراث العربى.
-        فراهیدی ، خلیل بن احمد(1409ق)، کتاب العین، چ2، قم: نشر هجرت‏.‏
-        فرید وجدی، محمد(1971م)، دائرة المعارف القرن الرابع عشر(عشرین)، بیروت: دارالمعرفة.
-        قاسمى، محمد جمال الدین(1418ق)، ‏محاسن التاویل‏، تحقیق: محمد باسل عیون السود، بیروتک دار الکتب العلمیه‏.‏
-        کفعمی،ابراهیم(1405ق)، المصباح، چ2، قم: دار الرضی.
-        کلینى، محمد بن یعقوب(1407ق)، الکافی، تحقیق على اکبر غفارى و محمد آخوندى، چ4، تهران: دار الکتب الإسلامیه‏‏.
-        محمّدی­فام، فریدون و مهدی فرمانیان(1395)، «تحلیل و نقد دلایل ابوالفضل ‌برقعی درباره قرآن‌بسندگی در هدایت بشر»، پژوهشنامه مذاهب اسلامی، ش5، ص: 102-85. 
-         مجلسی، محمد باقر (1403ق)، بحارالانوار، بیروت:‌ دار احیاء التراث العربی.
-        مصطفوى، حسن(1368)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم‏، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‏.‏
-        مغنیه، محمد جواد(1424ق)، تفسیر الکاشف‏، تهران: دار الکتب الإسلامیه‏.
-        مفید، محمد بن محمد(1413ق)، الإختصاص‏، تحقیق: على اکبر غفارى و محمود محرمى زرندى، قم: الموتمر العالمى لالفیة الشیخ المفید.‏
-         مکارم شیرازى، ناصر(1386)، ارتباط با ارواح‏، قم: نسل جوان.
-        ممدوح، محمودسعید(1416ق)، رفع المنارة، عمان:،[بی­نا].
-        مولند، اینار(1381)، جهان مسیحیت، ترجمه محمد باقر انصاری و مسیح مهاجری، چ2، تهران: امیر کبیر.
-        Brown، Stephen F. and Anatolios، Khaled، (۲۰۰۹),World Religions، Catholicism & Orthodox Christianity، (Chelsea House، ۳rd ed.)، P.۷۸.
-        McGuckin، John Anthony(۲۰۰۸)، The Orthodox Church، (Blackwell، ۱st ed.)، P.۲۳۰.
-         New Catholic Encyclopedia،(۲۰۰۳) (Gale، ۲nd ed

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار