بررسی انتقادی دیدگاه محقق اصفهانی درباره «ایمان»

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد یار مدعو جامعه المصطفی خراسان

2 عضو هیئت علمی جامعه المصطفی

چکیده

مسئله «ایمان» از مهم‌ترین مباحث کلامی و بحث انگیزترین موضوع در کتاب های کلامی به ویژه کتاب‌های قرون اولیه اسلام است. یکی از کسانی که حقیقت ایمان را مورد کاوش قرار داده و پس از طرح دیدگاه خاص دراین ‌اره به توضیح و تبیین آن پرداخته است، حکیم محمد حسین اصفهانی است. در این تحقیق با روش توصیفی، تحلیلی دیدگاه یاد شده مورد بررسی قرار گرفته است و پس از تبیین و تحلیل دیدگاه مزبور به ارزیابی آن پرداخته شده است. بر اساس این دیدگاه معرفت و تصدیق منطقی عین ایمان به شمار می‌آید و تعهد و تسلیم قلبی از آثار آن قلمداد می‌شود و این مطلب به دست آمده است که این دیدگاه همان گونه که از نظر معنا شناختی ایمان قابل دفاع نیست، دلیل عقلی و متون دینی نیز آن را تایید نمی‌کند و باید گفت حقیقت ایمان را تعهد و تسلیم قلبی تشکیل میدهد و علم و معرفت نه عین ایمان است و نه جزء آن و نه علت تامه، بلکه شرط لازم آن به شمار آمده و ایمانی که سعادت ابدی انسان را به دنبال دارد بر معرفتی یقینی استوار است.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
https://www.magiran.com/paper/2193423
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1697599

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Critical Review of Muhaqiq Isfahani regarding Faith

نویسندگان [English]

  • Mohammad Eshagh Arefi 1
  • Javad Raghavi 2
1 استاد یار مدعو جامعه المصطفی خراسان
2 Faculty member and assistant professor of al-Mustafa International University, Khorasan branch
چکیده [English]

The topic of faith is among the important theological and challenging topics within the theological books, especially those of the early centuries of Islam. One of the figures who has researched the reality of faith and expressed his view in this regard is Hakim Muhammad Hussein Isfahani.
This view has been reviewed and evaluated after elucidation and analysis using descriptive – analytical method in this research. According to this view, theoretical knowledge and logical affirmation are exactly like faith and the commitment and submission of the heart are considered as effects of that. It has been concluded that this view, just as it is not defendable according to semantics, is not proven by rational reasons and religious texts. Therefore it must be said that the reality of faith consists of commitment and submission of the heart, and theoretical knowledge or logical affirmation is not like the faith, nor part of it, and not its adequate cause, rather it is the necessary condition. Meaning the faith that brings everlasting prosperity of human is built on a certain knowledge

کلیدواژه‌ها [English]

  • : Muhaqiq Isfahani
  • Faith
  • Affirmative Knowledge
  • Heart’s Submission
  • Certain Knowledge
قرآن کریم
نهج البلاغه(ترجمه سید جعفر شهیدی)
-        ابن‌منظور، محمد بن مکرم(1417ق) لسان العرب، تصحیح امین محمد عبدالوهاب و محمد الصادق العبیدی، چ2، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
-        اصفهانی، شیخ محمد حسین(1418ق)، نهایته الدرایۀ فی شرح الکفایه، تحقیق ابوالحسن قائمی، چ1، بیروت: مؤسسۀ ال البیت:.
-        مطهری، مرتضی(1383)، مجموعه آثار، ج3، چ1، تهران: صدرا.
-        ابن کثیر، اسماعیل(1420ق)، تفسیر القرآن العظیم، تقدیم محمد عبدالرحمن المرعشی، چ1، بیروت: داراحیاء التراث العربی.
-        طباطبایی، سید محمد حسین(1363)، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه محمد باقر موسوی، تهران: بنیاد علمی و فکری علامه طباطبایی.
-        طبرسی، فضل بن حسن(1415ق)، مجمع البیان فی القرآن، بیروت: مؤسسۀ الاعلمی.
-        فخر رازی، محمد(1415ق)، تفسیر الکبیر، بیروت: دار الفکر.
-        زمخشری، محمود(1418ق)، الکشاف، تحقیق و تعلیق شیخ عادل احمد عبدالموجود، شیخ علی محمد معوض، چ1، ریاض: مکتبۀ العبکیان.
-        عمید، حسن(1369)، فرهنگ فارسی عمید، دو جلدی، چ7، تهران: انتشارات امیرکبیر.
-        انیس ابراهیم و دیگران(1384)، فرهنگ المعجم الوسیط، ترجمه محمد بندر ریگی، چ1، تهران: انتشارات اسلامی.
-        آخوند خراسانی، محمد کاظم(1410ق)، درر الفوائد فی حاشیة الفرائد، چ1، تهران: موسسۀ الطبع و النشر.
-        شهرستانی، محمد بن عبدالکریم(1415ق)، الملل و النحل، تحقیق امیرعلی منها، علی حسن فاعور، چ4، بیروت: دارالمعرفه.
-        محمدی، عبدالله(1397)، هستی شناسی ایمان، چ1، تهران: مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران.
-        آمدی، عبدالواحد(1387)، غرر الحکم، ترجمه محمدعلی انصاری، ویرایش و تصحیح مهدی انصاری قمی، چ5، قم: مؤسسه انتشاراتی امام عصرأ.
-        خوانساری، محمد(1376)، فرهنگ اصطلاحات منطقی، چ2، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-        مظفر، محمد رضا(1400ق)، المنطق، بیروت: دارالتعارف.
-        تفتازانی، سعدالدین مسعود بن عمر(1363)، تهذیب المنطق، با حاشیه علامه عبدلله و تعلیقات عبدالرحیم و دیگران، قم: مؤسسه نشر اسلامی.
-        تفتازانی، مسعود بن عمر(1409ق)، شرح مقاصد، تحقیق و تعلیق و مقدمه عبدالرحمن عمیره، چ1، قم:  منشورات شریف رضی.
-        قریب، محمد(1366)، فرهنگ لغات قرآن، چ1، تهران: انتشارات بنیاده.
علامه حلّی، حسن بن یوسف(1372)، کشف المراد فی شرح تجرید الاعتقاد، چ3، قم: انتشارات امام صادق7.