نقد و بررسی مقالۀ «گسترۀ عصمت از منظر علامه طباطبایی»

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تفسیر تطبیقی قرآن دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم قم

2 استادیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره)

3 استادیار دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم دانشگاه تهران

چکیده

علامه طباطبایی معتقد است نبی اکرم و ائمه اطهار: از خطا و نسیان در امور عادی و غیرمرتبط با وحی و تکالیف معصوم‌اند، اما از برخی از انبیای سلف، خطا و نسیان در این امور واقع شده است. سبحانی‌نیا در مقاله «گسترۀ عصمت از منظر علامه طباطبایی» در دو قسمت، به نقد دیدگاه علامه پرداخته است. ایشان در قسمت نخست بر این باور است که علامه از یک‌سو قائل به عصمت مطلقه نبی اکرم است، اما از سوی دیگر عباراتی دارد که‌ نشان می‌دهد در خصوص‌ ایشان نیز قائل به عصمت مطلقه نیست و در قسمت دوم، هشت نقد به دیدگاه علامه در باب گستره عصمت انبیا مطرح کرده است. هدف از این پژوهش بررسی نقدهای سبحانی‌نیا بر دیدگاه علامه است. بررسی مطالب علامه و نقدهای سبحانی‌نیا بر آن نشان می‌دهد که علامه معتقد به عصمت مطلقه نبی اکرم است و برداشت سبحانی‌نیا از عبارات ایشان نادرست است. همچنین تمامی نقدهای هشت‌گانه سبحانی‌نیا به دیدگاه علامه درباره گستره عصمت انبیا با اشکال مواجه است. نگارنده در این مقاله درصدد است که با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، دو مدعای مذکور را اثبات کند.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
https://www.magiran.com/paper/2173917
 
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1685214
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Review & Criticism of Article “Scope of Infallibility from ʿAllāma Ṭabāṭabāī’s View”

نویسندگان [English]

  • ali faghih 1
  • Sayyid Ahmad faghihi 2
  • ali ghazanfari 3
1 University Of Holly Quranic Sciences and Knowledge
2 Assistant Professor, Imam Khomeini Education and Research Institute
3 Assistant Professor, Ulum va Ma’arif Qur’an Karim University, Qur’anic Sciences College of Tehran
چکیده [English]

ʿAllāma Ṭabāṭabāī believes that the holy Prophet of Islam (peace be upon him & his Household) and the infallible Imams (peace be upon them all) are immune to mistakes or forgetfulness in normal and affairs not related to revelation, however mistakes and forgetfulness have been committed by some of the previous prophets in the same matters. Sobhānīnīyā, in his article “Scope of Infallibility from ʿAllāma Ṭabāṭabāī’s View” criticizes ʿAllāma’s view in two sections. In the first section, he believes that ʿAllāma believes in absolute infallibility of the holy Prophet (peace be upon him & his Household), yet he also has phrases that indicates he does not believe in the absoluteness of his infallibility. In the second section, he has projected eight criticism at ʿAllāma’s view regarding the scope of Prophets’ infallibility. The aim of this research is to review Sobhānīnīyā’s criticism on ʿAllāma’s view. The review of ʿAllāma’s works and Sobhānīnīyā’s criticism indicates that ʿAllāma believed in absolute infallibility of the Prophet(peace be upon him & his Household) and Sobhānīnīyā’s understanding from his works were not correct. Also all the eight problems that Sobhānīnīyā had mentioned in regards to ʿAllāma’s view in regards to the scope of infallibility face problems. This article is trying to prove this claim using descriptive – analytical method.

کلیدواژه‌ها [English]

  • ʿAllāma Ṭabāṭabāī
  • Prophets Infallibility
  • Infallibility of the holy Prophet of Islam (peace be upon him & his Household)
  • Immunity from Sin
  • Immunity from Mistake
قرآن کریم
-        ابن بابویه، محمد بن على(1376)، الأمالی، تهران: کتابچى‏.
-        ابن سینا، حسین(1404ق)،الشفاء( الالهیات). قم: مکتبة آیة الله المرعشى‏.
-        ابن منظور، محمد بن مکرم(1414ق)، لسان العرب، بیروت: دار صادر.
-        جوادی آملی، عبدالله(1389)، تفسیر تسنیم، به کوشش علی اسلامی، قم: مرکز نشر اسراء.
-        ____________(1388)،تفسیر سوره شعراء، www.esra.ir، جلسه5، ذیل آیات 22-12.
-        ____________(1381)، وحی و نبوت در قرآن، قم: مرکز نشر اسراء.
-        جوهرى، اسماعیل(۱۴۰۷ق )،‎ الصحاح: تاج اللغه و صحاح العربیه، به کوشش: احمد عبدالغفور عطار، بیروت: دارالعلم للملایین.
-        راغب اصفهانى، حسین بن محمد(1412ق)، المفردات فی غریب القرآن، به کوشش صفوان عدنان داودى،‏ دمشق/ بیروت: دارالعلم/ الدار الشامیة‏.
-        رخ‌شاد، محمدحسین(1381)، 665 پرسشوپاسخدرمحضرعلامهطباطبایی، قم: آل علی7.
-        سبحانی، جعفر(1388)، منشور جاوید، 14 جلدی. قم: مؤسسه تعلیماتی و تحقیقاتی امام صادق7.
-        سبحانی‌نیا، محمد(1393)، «گستره عصمت از منظر علامه طباطبایی»، قبسات، ش74، ص146-123.
-        سعیدی مهر، محمد(١٣٨٣)، آموزش کلام اسلامی، قم: طه.
-        صفار، محمد بن حسن(1404ق)، بصائر الدرجات فی فضائل آل‌محمّد9، قم: مکتبة آیة الله المرعشی.
-        طباطبایی، محمدحسین(‏1417ق)، المیزان فى تفسیر القرآن، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
-        _____________ (١٣٧٤)، المیزان فى تفسیر القرآن، ترجمه سید محمد باقر موسوی همدانی، قم: دفتر انتشارات اسلامی.
-        طریحی، فخرالدین(1985م)، مجمع البحرین، بیروت‌: دارالمکتبة‌ الهلال.
-        طوسى، محمد بن حسن(1411ق)، العقائد الجعفریه، قم: مکتبة النشر الإسلامی‏‏.
-        قدردان قراملکی، محمدحسن(1383)، کلام فلسفی، بی‌جا: انتشارات وثوق.
-        کلینى، محمد بن یعقوب(1407ق)،‏الکافی، محقق: على اکبر غفارى و محمد آخوندى، تهران: دار الکتب الإسلامیة.
-        مجلسى، محمد باقر(1403ق)، بحار الأنوار، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
-        ___________(1404ق)، مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول9، به کوشش‏ سید هاشم‏ رسولى محلاتى، تهران: دار الکتب الإسلامیه.
-        مصباح یزدی، محمدتقی(1388)، راه و راهنما شناسی، قم: انتشارات مؤسسه امام خمینی;.
-        مطهری، مرتضی(1372)، مجموعه آثار، تهران: انتشارات صدرا.