معیارشناسی اصل بودن امامت در واکاوی معیاری اصول دین

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه ادیان و مذاهب

2 کارشناسی ارشد مذاهب اسلامی دانشگاه ادیان و مذاهب

چکیده

اصول دین که امروزه با پنج مولفۀ توحید، عدل، نبوت، امامت و معاد شناخته می‌شود از اصطلاحاتی است که کاربردهای متفاوتی دارد و حسب همین کاربردهای متفاوت، معیارها و جهات مختلفی نیز پیدا می‌کند. از کاربردهای اصول دین می‌توان به اصول عقاید، علم کلام، اصول اعتقادی‌ـ عملی و منابع معرفت دین اشاره کرد. مقاله حاضر سعی نموده با نشان دادن این تفاوت‌ها بیان کند که اصول دین در اندیشه شیعی با معیار فقهی و کلامی و همچنین با آثار فقهی و کلامی که معتقدات دینی دارند، معیار اصل قرار گرفتن واقع می‌شود. نمود این واکاوی در مسئله امامت جلوه می‌کند که سبب شده است امامت در اندیشه شیعی یک اصل دینی، معرفتی، اعتقادی، اسلامی، ایمانی، شیعی، عقلی، نقلی، کلامی و فقهی باشد. همچنین در این واکاوی روشن شده که تفکیک بین اصول دین و مذهب ثمره کلامی نداشته و ثمره آن فقهی است.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
https://www.magiran.com/paper/1490237
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1083158

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Criteriology of the Imamate Being the Principle in Religion Principles Analysis

نویسندگان [English]

  • emdad toran 1
  • Davoud Shaykhī Zāzarānī 2
1 Assistant Professor University of Religions and Denominations
2 Master Graduate, University of Religions and Denominations
چکیده [English]

The religion principles which is known by five elements of Tawhid (Unity of God), Adl (Justice), Prophecy, Imamate and Resurrection is a term which has various usage and based on those it finds different criterions and aspects. Among the users of religion principles are: principles of beliefs, theology, principles of beliefs and behavior, and resources for religious understanding. By demonstrating such differences this article is trying to say: the religion principles within Shiite school of thought is the criterion for becoming a principle with jurisprudential and theological criterion and also with jurisprudential and theological works which religious believers have.  Example of such analysis manifests in the Imamate subject which has caused it to be a religious, noetic, believe, Islamic, faithfully, Shiitee, intellectual, traditional, theological and jurisprudential principle within the Shiite school of thought. In addition it has become clear that differentiating between the principles of religion and principles of a school of thought or faith has no theological outcome and its outcome will manifest in jurisprudence.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Criterion
  • Religious Principles
  • Principles of School of Thought
  • Imamate
-         آملى، محمدتقى(1380)، مصباح الهدى فی شرح العروة الوثقى، تهران.
-         ابن بابویه، محمد بن على(1376)، الامالی، چ6، کتابچى، تهران.
-         استادی، رضا(1375)، هفده رساله، آستان قدس رضوی، مشهد.
-         حسینى استرابادى، محمدباقر(1426ق)، شارع النجاة فی احکام العبادات، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل بیت]، قم.
-         اعرافی، علیرضا(1388)، فقه تربیتی، پژوهشگاه حوزه ودانشگاه، قم.
-         انصاری، مرتضی(1428)، فرائد الاصول، چ9، مجمع الفکر الاسلامی، قم.
-         بهبهانی، محمد باقر(1424)، مصابیح الظلام فی شرح المفاتیح الشرائع، مؤسسه علامه وحید بهبهانی، قم.
-         جعفریان،رسول(1374)، میراث اسلامی ایران، پنج رساله اعتقادى، خواجه نصیرالدین طوسى، علامه حلى، شیخ بهائى‏، کتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى، قم.
-         جعفریان،رسول(1374)، میراث اسلامی ایران، واجب الاعتقاد فی مایتعلق بالاعتقاد، کتابخانه آیت‌الله مرعشى نجفى‏، قم.
-         جمعى از پژوهشگران(1426ق)، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل البیت] زیر نظر سیدمحمود هاشمى شاهرودی، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى بر مذهب اهل‌البیت]، قم.
-         جوادی آملی، عبدالله(1386)،  منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، چ۲، اسراء، قم.
-         ـــــــــــــــــ(1386)، ولایت فقیه(رهبری در اسلام)، چ۲، رجاء، تهران.
-         ـــــــــــــــــ(1381)، دین شناسی، اسراء، قم.
-         حلبی، علی‌بن‌الحسن(1414)، اشارة السبق الی معرفه الحق، گروه پژوهش موسسه امام‌صادق}، دفتر انتشارات اسلامی، قم.
-         حلی، اجوبة المسائل المهنائیة(1401)، مقدمه از محى‌الدین مامقانى‏، خیام، قم.
-         ـــ (1420)، تحریر الاحکام الشرعیة على مذهب الامامیة، مؤسسه امام‌صادق}، قم.
-         راغب اصفهانى، حسین بن محمد(1412)، مفردات الفاظ القران، دارالقلم‌‌ دارالشامیه، بیروت‌ـ دمشق.
-         ربانی گلپایگانی، تلخیص محاضرات فی الهیات(1428)، چ۱۱، موسسه امام صادق}، قم.
-         ــــــــــــــ(1381)، درآمدی بر علم کلام، چ۲، دارالفکر، قم.
-      سیوری، مقداد بن عبدالله(1365)، الباب الحادی عشر لعلامه الحلی مع شرحیه النافع یوم الحشر و مفتاح الباب لابی الفتح بن مخدوم الحسینی، تحقیق: مهدی محقق، موسسه مطالعات اسلامی، تهران.
-         ـــــــــــ(1412)، الاعتماد فی شرح واجب الاعتقاد، تحقیق: ضیاء الدین بصری، مجمع البحوث الاسلامیه، مشهد.
-         شریف مرتضی، علی‌بن‌الحسین(1405)، رسائل الشریف المرتضى، ‏تحقیق: سیدمهدی رجایی، دارالقران‌الکریم، قم.
-         شوشتری، نورالله(1409 احقاق الحق و ازهاق الباطل، مقدمه و تعلیقات آیت‌الله العظمى مرعشى نجفى‏، کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی، قم.
-         شیخی زازرانی، داود(1392)، تحقیق و تصحیح رسائل کلامی وحید بهبهانی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد دانشگاه ادیان و مذاهب.
-         طالقانى‏، نظرعلی(1373)، کاشف الاسرار، به کوشش مهدى طیب‏، چ۱، مؤسسه خدمات فرهنگى رسا، تهران.
-         طباطبایی، محمد حسین،(1360)، قرآن در اسلام، هجرت، قم.
-         طوسی، محمد بن حسن(بی‌تا)، التبیان فی تفسیر القران‏، دار احیاء التراث العربی، بیروت.
-         ‏غزالی، ابوحامد(1409)، الاربعین فی اصول الدین، چ۱، دار الکتب العلمیه، بیروت.
-         کاشف الغطاء، جعفر، مشکاة المصابیح فی شرح درة بحرالعلوم، لوح فشرده نسخ خطی موسسه کاشف الغطاء  شماره 196، خطی.
-         کاشف الغطاء، محمد حسین(1426 الفردوس الاعلى،چ۱، دار انوار الهدى، قم.
-         ــــــــــــــــــــ(1413)، اصل الشیعة و اصولها، چ۴، مؤسسه الاعلمی، بیروت.
-         مجلسى، محمد تقى(1414)، لوامع صاحبقرانى، چ۲، مؤسسه اسماعیلیان، قم.
-         مصباح یزدی، محمدتقی(1384)، اموزش عقاید، چ۱۷، شرکت‌ چاپ و نشر بین‌الملل سازمان تبلیغات اسلامى.
-         مصطفوى، حسن(1402)، التحقیق فی کلمات القران الکریم،چ۱، مرکز الکتاب للترجمه و النشر، تهران.
-         مطهری، مرتضی(1375)، مجموعه   آثار، چ۵، انتشارات صدرا، تهران.
-         مظفر، محمد رضا(1387)، عقائد الامامیة، مقدمه دکتر حامد حفنى‏، چ۱۲، انتشارات انصاریان، قم.
-         موسوی خمینى، سید روح الله(1421)، کتاب الطهارة،چ۱، مؤسسه تنظیم و نشر   آثار امام، تهران.
-         موسوی خویى، سید ابو القاسم(1418)، التنقیح فی شرح العروة الوثقى، چ۱، لطفى، قم.
-         نجفى، محمدحسن(1404)، جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام، چ۷، داراحیاء التراث العربی، بیروت.
-         نراقی، مهدی(1380)، شهاب ثاقب در امامت، چ۱، کنگره نراقیین ملا مهدى و ملا احمد، قم.
-         نراقى، احمد(1422)، رسائل و مسائل، چ۱، کنگره نراقیین ملا مهدى و ملا احمد، قم.
-         هادوی تهرانی، مهدی(1385)، مبانی کلامی اجتهاد در برداشت از قرآن کریم، چ۳، خانۀ خرد، قم.
-         همدانی، عبدالجبار بن احمد(1971)، المختصر فی اصول الدین‏، تحقیق: محمد عماره، چ۱، دارالهلال، بیروت.
-         یزدى، سید محمد کاظم(1419)، العروة الوثقى (المحشّى)، چ۱، دفتر انتشارات اسلامى، قم.