نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی
نویسنده
عضو هیئت علمی جامعه المصطفی العالمیه
چکیده
مباحث کلامی پیرامون «شفاعت» بیشتر معطوف به اختلاف آراء درباره تعریف اصطلاحی و اینکه آیا نتیجه شفاعت اسقاط عقاب است یا ازدیاد منافع، بوده است؛ اما آنچه مورد نظر تعداد اندکی از‌اندیشمندان قرار گرفته است تبیین چگونگی شفاعت است. اهمیت رویکرد دوم از آن جهت است که می‌تواند پاسخ به دیدگاهی باشد که شفاعت را باوری نامعقول می‌داند. از جمله کسانی که با این رویکرد به بحث پیرامون شفاعت پرداخته‌اند ابوحامد غزالی و علامه طباطبایی می‌باشند؛ با این تفاوت که غزالی با تمثیلی عرفانی تلاش می‌کند چیستی و چگونگی شفاعت را وضوح ببخشد، ولی علامه طباطبایی تبیینی عقلی و فلسفی از شفاعت ارائه داده است. سخنان رشید رضا نمونه دیدگاهی است که «شفاعت» را امری غیرمعقول تلقی نموده است. این پژوهش با رویکردی تطبیقی و با روش تحلیلی، دیدگاه ابوحامد غزالی و علامه طباطبایی و نسبت آن دو را مورد بررسی قرار می‌دهد و به این نتیجه منتهی می‌شود که دیدگاه این دو‌اندیشمند علی‌رغم تفاوت ظاهری، مکمل یکدیگر بوده و می‌تواند تبیینی معقول از شفاعت ارائه داده و پاسخی به شبهات عقلی «شفاعت» به طور عام و دیدگاه رشیدرضا به طور خاص باشد.
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
https://www.magiran.com/paper/1752037
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1263404
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Semi-Mystical Metaphor of Al-Ghazali and Philosophical Elucidation of Allama Tabatabai about Shifa’at (Intercession)
نویسنده [English]
- Javad Raghavi
Assistant Professor of Al-Mustafa International University, Mashhad
چکیده [English]
Theological discussions in regards to the topic of intercession (Shifa’at) has been revolving around its definition and its outcome towards removing punishment or extending rewards; but what has been miss-looked by many scholars is the process of intercession or the how-method of the Shifa’at. Basically how does it work? The reason for its importance is that it could be used to reject the idea of intercession being irrational topic or belief. Abu Hamid al-Ghazali and Allama Tabatabai are among those who actually elucidate the process of intercession with this difference that al-Ghazali uses mystical metaphor but Allama Tabatabai uses logical and philosophical elucidation and reasoning. On the contrary, works of Rashid Reza is an example of those who consider intercession as irrational topic. This research while using comparative and analytical method, will review the two viewpoints of Abu Hamid al-Ghazali and Allama Tabatabai and will conclude that the two great scholars despite of their apparent differences are in fact complementary of each other and it is possible to provide rational and logical reasoning in defining intercession rejecting the doubts of it being irrational topic generally and specifically the works of Rashid Reza.
کلیدواژه‌ها [English]
- intercession
- intercession semi-mystical metaphor
- rational elucidation
- Abu-Hamid al-Ghazali
- Allama Tabatabi
- Rashid Reza
)