نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار و عضو هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی دکترای دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در واکاوی مکتب منحصر به فرد سلفیه در تفسیر صفات، سه محور اصلی قابل طرح است که عبارت‌اند از: 1. تحلیل مبانی عام و روش‌شناسی مکتب سلفیه و کیفیت تأثیر آن بر اثبات صفات؛ 2. تبیین اصول و قواعد منقح سلفیه در حوزه مکتب اثبات و 3.آسیب‌شناسی مصادیق و نمونه‌های تطبیق اصول مذکور. در همین راستا باید گفت غالب نقدهای مخالفین مکتب سلفیه در حوزه تفسیر صفات، حول دو محور تحلیل مبانی عام و آسیب‌شناسی مصداقی(محورهای اول و سوم) تمرکز یافته است، لذا در پژوهش حاضر به تنقیح، استقصاء و نقد اصول و قواعد مکتب اثبات صفات(تنقیح مبانی خاص) به عنوان محور مغفول در حوزه نقد این مکتب پرداخته شده است. به علاوه مبانی سلفیه در پاسخگویی به برخی لوازم فاسد تطبیق مکتب اثبات صفات همچون تشبیه و تجسیم‌گرایی نیز به مناسبت، ذیل محور مذکور طرح شده و مورد نقد قرار می‌گیرد. پس از یک بررسی جامع و موشکافانه می‌توان ادعا نمود مواردی چون استدلالات مغالطه‌آمیز و فاقد مبانی منطقی، ظاهرگروی افراطی در تفسیر صفات و تعامل شعارگونه و جزم‌اندیشانه در تشریح اصول مکتب اثبات، از مهم‌ترین کاستی‌های محققان سلفی در تأیید این مکتب به شمار می‌رود.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
https://www.magiran.com/paper/1508506 
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1117622

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analysis of Constructive Strategies of Salafi in Interpretation of Assimilated Attributes with a Focus of Theological View of Ibn Taymiyyah

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ali Rezai Kermani 1
  • Abbas Ismailizadeh 1
  • Hasan Naghizadeh 1
  • Hamid Imandar 2

1 Associate Professor, Mashhad Ferdowsi University

2 PhD student of Mashhad Ferdowsi University

چکیده [English]

In analysis of the Salafi School of thought which is one of kind, in interpretation of the assimilated attributes three categories could be discussed which are: 1. Analysis of general foundation and methodology of Salafi school of thought and how it has impacted the proving of the attributes. 2. Elucidation of principles and edited rules of Salafi School used as proofs. And 3. Pathology of example cases where such principles were applied. Along the same line it could be said that most of the criticism against Salafi School of thought in area of interpretation of the attributes will revolve around two categories which are analysis of general foundation and pathology of its examples (first and third category). Hence the current research has emphasized its efforts on expurgation, inquisition and criticism of principles and foundation of the School of proving attributes (expurgation of specific foundations) as primary source which has been forgotten in criticism of such School. In addition the Salafi School will be criticized on some false requisites of it on proving attributes such as Simile and Visualization alongside of the same category. After a comprehensive and through review it could be said that matters such as fallacious arguments without logical foundation, extreme formalism in attributes and propagandist and dogmatic interaction in elucidation of principles of the School of proving attributes are the most important shortcomings of the Salafi researchers in proving their School of thought.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Salafi
  • Proving Attributes
  • Specific Foundation
  • Constructive Strategies
-      القرآن الکریم.
-      المغراوی، محمدبن‌عبدالرحمن(2000م)، المفسرون بین الاثبات و التاویل، موسسۀ الرساله، بیروت.
-      ابن حزم الاندلسی(1317ق)، الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، دار صادر، بیروت.
-      ابن‌تیمیه، احمد بن عبدالحلیم(بی‌تا)، مجموع الفتاوی، تحقیق عبدالرحمن بن محمد العاصمی، الطبعۀ الثانیه، مکتبۀ ابن‌تیمیه، قاهره.
-      ـــــــــــــــــــــــــــ (1391ق)، درء التعارض، دارالکنوز الادبیه، ریاض.
-      ـــــــــــــــــــــــــــ (1998م)، الاسماء و الصفات، دارالکتب العلمیه، بیروت.
-      ـــــــــــــــــــــــــــ (2000م)، التدمریه تحقیق الاثبات للاسماء و الصفا، دار العبیکان، الریاض.
-      ـــــــــــــــــــــــــــ (1426ق)، بیان تلبیس الجهمیه، وزارۀ الشوون الاسلامیه، المدینه المنوره.
-      الاسماعیلی،ابوبکر(بی‌تا)، اعتقاد ائمۀ الحدیث، منشورات الاصلین، القاهره.
-      الانصاری، فهد (بی‌تا)، شبه العقلیه التی اعتمد علیها السلف، الجامعۀ الاسلامی بالمدینه المنوره.
-      البریکان، عبدالله(بی‌تا)، منهج شیخ الاسلام ابن‌تیمیه فی تقریر عقیده التوحید، دار ابن عفان، القاهره.
-      بن باز، عبد العزیز(1404ق)، تنبیهات هامه علی ما کتبه الشیخ الصابونی، العدد10،البحوث الاسلامیه، ریاض.
-      البوطی، محمد سعید رمضان(1988م)،السلفیه مرحله زمنیۀ مبارکۀ لا مذهب اسلامی، دار الفکر، دمشق.
-      البیهقی،ابوبکر(بی‌تا)، الاسماء و الصفات، المکتبۀ الازهریۀ للتراث، القاهره.
-      البیهقی، احمد(1999م)،  الاعتقاد و الهدایۀ الی سبیل الرشاد، الطبعه الاولی، دارالفضیله، الریاض.
-      الترکی، عبدالله(1417ق)، مجمل اعتقاد ائمۀ السلف، وزارۀ الشوون الاسلامیه، الریاض.
-      التمیمی، محمد بن خلیفه(بی‌تا)، معتقد أهل السنة والجماعة فی توحید الأسماء والصفات، دار ایلاف، المدینه المنوره.
-      التویجری، حمود(1985م) ، اثبات علو الله و مباینتۀ لخلقه، الطبعۀ الاولی، مکتبۀ المعارف، الریاض.
-      الرضوانی، محمود(بی‌تا)، مختصر القواعد السلفیه، مطبوع علی الانترنت.
-      العثیمین، محمد بن صالح(1419ق)، تقریب التدمریه، الطبعۀ الاولی، دار ابن الجوزی، الریاض.
-      علیوی ابن خلیفه(بی‌تا)،  عقیدۀ السلف و الخلف فی ذات الله و صفاته و افعاله، مکتبۀ زید بن ثابت، دمشق.
-      العماد، عصام(1386)، روشی نو و صحیح در گفتگو با وهابیت، ترجمه: حمیدرضا غریب‌رضا، دهکده جهانی آل‌محمد(ص)، تهران.
-      عوض، محمد(2013م)، المقالات الذهبیۀ فی نقض عقائد ابن‌تیمیه، الطبعۀ الثانیه[نشر الکترونیکی]، فلسطین.
-      الغنیمی، عبد الله(1994م)، عقیدۀ الحافظ ابن کثیر بین التفویض و التاویل، دار الاخلاء، دمام.
-      الفراء، ابویعلی(1997م)، طبقات الحنابله، دارالکتب العلمیه، بیروت.
-      فوده، سعید(2000م)، الکاشف الصغیر عن عقائد ابن‌تیمیه،دار الرازی، عمان.
-      ــــــــــ (2004م)، نقض الرسالۀ التدمریه التی الفها ابن‌تیمیه، دارالرازی،عمان.
-      الفوزان،صالح(1412ق)، الارشاد الی صحیح الاعتقاد، الرئاسۀ العامۀ لادارۀ البحوث العلمیه، الریاض.
-      القاری، ملا علی(1984م)، شرح الفقه الاکبر، دارالکتب العلمیه، بیروت.
-      القاضی، احمد بن عبدالرحمن(2003م)، مذهب اهل التفویض فی نصوص الصفات، الطبعۀ الثانیه، دارـ ابن‌الجوزی، ریاض.
-      القفاری، ناصر بن عبدالله(1419ق)، نواقض توحید الاسماء و الصفات، دارالطیبه، الریاض.
-      کلینى، محمدبن‌یعقوب(1429ق)، الکافی، چ1، دار الحدیث، قم.
-      متولی، تامر محمد محمود(2004م)، منهج الشیخ رشید رضا فی العقیده، دار ماجد، جده.
-      المعطی، رضا بن نعسان(1995م)، علاقۀ الاثبات و التفویض بصفات رب العالمین، دار الهجره، الریاض.
-      نور، خالدبن‌عبداللطیف(1416ق)، منهج اهل السنۀ و الجماعۀ و منهج الاشاعرۀ فی توحید الله تعالی، الطبعۀ الاولی، مکتبۀ الغرباء الاثریۀ، المدینۀ المنوره.