نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

استادیار و مدیرگروه فلسفه و عرفان اسلامی مجتمع آموزش عالی بنت الهدی

چکیده

نظریه «تجسم اعمال» به معنای تجسم یافتن نیّت‌ها، افکار و اعمال انسان در نشئه بعد، یکی از آموزه‌های مطرح در معادشناسی اسلامی است که مدافعان و منتقدانی دارد. ملاصدرا با استفاده از اصول شاخص حکمت متعالیه، براهینی برای اثبات عقلانی این موضوع ارائه داده است. اصل حاکم بر این براهین «تطابق عوالم»است. تطابق عوالم به معنای حضور عوالم مادون در عوالم مافوق به نحو اعلی و اشرف در حکمت متعالیه بر مبنای اصول صرافت، بساطت و تشکیک وجود و وجود رابط معلول، اثبات می‌شود. ملاصدرا با اصل تطابق عوالم، تجسم اعمال را اثبات و تبیین می‌نماید. اثبات تجسم اعمال طبق اصل تطابق عوالم به نوعی اثبات معاد جسمانی را نیز در پی دارد. علاوه بر این‌که استدلال دیگر ملاصدرا بر معاد جسمانی بر مبنای اتحاد عاقل و معقول و قابل ارجاع به استدلال، طبق تطابق عوالم است.
 
برای دریافت اصل مقاله، از نورمگز و یا مگیران ، آدرس های زیر را کپی و در نوار آدرس مرورگر خود وارد نمایید:
مگیران:
 https://www.magiran.com/paper/1508502
نورمگز:
https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1117621

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Sovereignty of “Corresponding Realms” Principle in Elucidating “Visualization of Actions” in Transcendent Wisdom

نویسنده [English]

  • narjes roodgar

teacher assistant of Islamic philosophy and mysticism,bentolhoda,jamee almostafa,qom,iran.

چکیده [English]

The theory of “Visualization of Actions” meaning visualization of intentions, thoughts and actions in the next realm is one of the teachings within Islamic Eschatology which has defenders and critics. Mulla Sadra has provided some arguments for logical proof of the subject using the indicator principles of Transcendent Wisdom. The sovereignty principle of those arguments is “Corresponding Realms”. Corresponding Realms, meaning the superior and completed existence of the lower realms within the higher realms will get proved based on the principles of absoluteness, simplicity, graduation of existence, the existence of a dependent intermediator. Mulla Sadra proves the Visualization of Actions using the principle of Corresponding Realms. Prove of visualizing actions based on the corresponding realms principle will have the proof of the Bodily Resurrection as well. In addition, another argument of Mulla Sadra for Bodily Resurrection is based on the combination of intelligence and intelligible and it will be referable to reasoning based on corresponding realms.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Visualization of Actions
  • Corresponding Realms
  • Bodily Resurrection
  • Transcendent Wisdom
-      آشتیانی، جلال‌الدین(1381)، شرح بر زاد المسافر، دفتر تبلیغات اسلامى، قم.
-      اردکانی، احمد احمد بن محمد حسینى(1375)، مرآت الاکوان(تحریر شرح هدایه ملا صدرا شیرازى)، مقدمه و تصحیح و تعلیق: عبد الله نورانی، چ1، میراث مکتوب، تهران.
-      جامی، عبدالرحمن(1370)، نقد النصوص فی شرح نقش الفصوص، چ2، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، تهران.
-      جوادی آملی، عبدالله(1388 و 1389)، تفسیر تسنیم، محقق: علی اسلامی، چ8، اسراء، قم.
-      حسن زاده، حسن(بی‌تا)، اتحاد عاقل به معقول، قیام، قم.
-      ــــــــــــــــــــ (1378)، ممد الهمم در شرح فصوص الحکم،  وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى،  تهران.
-      ـــــــــــــــــــــ (1385)،عیون مسائل النفس(سرح العیون فی شرح العیون)، چ2، امیر کبیر، تهران.
-      پارسا، خواجه محمد(1366)، شرح فصوص الحکم، تصحیح: جلیل مسگرنژاد، چ1، مرکز نشر دانشگاهى، تهران.
-      خمینی، روح الله(1376)، مصباح الهدایة إلى الخلافة و الولایة ، چ3، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینى، تهران.
-      سبزواری(1369- 1379)، شرح المنظومه، تصحیح و تعلیق: آیت‌الله حسن زاده آملى، چ1، نشر ناب، تهران.
-      سجادی، سید جعفر(1379)، فرهنگ اصطلاحات فلسفى ملاصدرا، چ1، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى، تهران.
-      سهروردی، شهاب‌الدین(1375)، مجموعه مصنفات شیخ اشراق، تصحیح و مقدمه هانرى کربن و دیگران، چ2، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگى، تهران.
-      شبر، سید عبدالله(1424ق)، حق الیقین فی معرفة أصول الدین‏، چ2، انوار الهدى‏، قم .
-      صدر المتألهین شیرازی(1422ق)، شرح الهدایة الاثیریة،  مصحح: محمد مصطفى فولادکار، موسسة التاریخ العربى،  بیروت.
-      ـــــــــــــــــــ (1354)، المبدأ و المعاد، تصحیح سید جلال الدین آشتیانی، انجمن حکمت و فلسفه ایران، تهران.
-      ـــــــــــــــــــ (2)(1360)، اسرار الآیات،  مقدمه و تصحیح: محمد خواجوی، انجمن حکمت و فلسفه، تهران.
-      ـــــــــــــــــــ (1)(1360)، الشواهد الربوبیة فى المناهج السلوکیة، تصحیح و تعلیق: سیدجلال‌الدین آشتیانی، المرکز الجامعى للنشر، مشهد.
-      ـــــــــــــــــــ (1361)، العرشیة، تصحیح غلامحسین آهنی، انتشارات مولى، تهران.
-      ـــــــــــــــــــ (1363)، مفاتیح الغیب، مقدمه و تصحیح: محمد خواجوی، چ1، مؤسسه تحقیقات فرهنگی، تهران.
-      ـــــــــــــــــــ(1375)،  مجموعه رسائل فلسفى صدر المتالهین، تحقیق و تصحیح: حامد ناجى اصفهانى، تهران.
-      ـــــــــــــــــــ (1981م)، الحکمة المتعالیه فی الاسفار العقلیة الاربعه، چ3،  داراحیاء التراث، بیروت.
-      طالقانی، نظرعلی(1373)، کاشف الاسرار، به کوشش مهدى طیب‏، چ1، مؤسسه خدمات فرهنگى رسا، تهران.
-      طوسی(1375)، شرح الاشارات و التنبیهات مع المحاکمات، چ1، نشر البلاغه، قم.
-      عبودیت، عبدالرسول(1388)، درآمدی بر نظام حکمت صدرایی، مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی، قم.
-      قیصری(1375)، شرح فصوص،  به کوشش استاد سیدجلال‌الدین آشتیانى، انتشارات علمى و فرهنگى، تهران.
-      گرجیان، محمد مهدی و نرجس رودگر، «سه اقلیم بدن» بررسی تطبیقی معاد جسمانی از دیدگاه ملاصدرا و مدرس زنوزی، مجله علمی، پژوهشی قبسات، شماره 58 .
-      مجلسی، محمد‌باقر(1403ق)‏، بحار الأنوار، چ2، دار إحیاء التراث العربی‏، بیروت‏.
-      مطهری، مرتضی(1374)، مجموعه آثار، انتشارات صدرا، قم.