Evaluation of the Two Rules of “Words Are to be Understood According to Their General Meaning, Not Special Meaning in a Case” and “Adaptation” in the Field of Verses of Noble Characteristics and Virtues

Document Type : Original Article

Authors

1 Assistant Professor, Department of Qurʾān and Ḥadīth Studies, Shahid Chamran University of Ahvaz, Ahvaz, Iran.

2 Associate Professor, Department of Qurʾān and Ḥadīth Studies, College of Farabi, University of Tehran, Qom, Iran (Corresponding Author)

Abstract

   The two rules of “words are to be understood according to their general meaning, not special meaning in a case” (Arabic: اَلْعِبْرَةُ بِعُمومِ الْلَّفْظِ لا بِخُصوصِ الْمَوْردِ, romanized: al-ʿibratu bi-ʿumūmi al-lafẓi la bi-khuṣūṣi al-mawridi) and “adaptation” (Arabic: الْجَرْی و الْتَّطْبیق, romanized: al-jary wa al-taṭbīq) are among the rules of interpretation that are used in many books of Qurʾānic studies and exegesis. In this sense, the verses that have the generality of the words but have a specific reason will be generalized to similar cases. The channel of these two rules are also verses that have a general word and a specific (particular) cause. The main questions of the present study are as follows: What is the difference between these two rules? What are the characteristics of both rules and what is the feasibility of these two rules under the verses of noble characteristics (Arabic: اَلْفَضائِل)? The results of the present study inform that the rule of “words are to be understood according to their general meaning, not special meaning in a case” is more specific than the rule of “adaptation” and is only related to the verses that have sabab al-nuzūl (Arabic: سَبَبُ الْنُّزول, cause of revelation). However, the rule of “adaptation” is related to verses that may have a cause of revelation and riwāyāt (Arabic: رِوایات, lit.: narrations) have found examples for the verse and generalized it to others. These two rules are not meaningful in the realm of the verses of noble characteristics and virtues, and they cannot be applied in similar cases later than the cause of revelation, because they do not have conceptual development and applicability. In this study, the two aforementioned rules and the criticism of data have been examined using the library method for gathering content, the documentary method for quoting views, and the descriptive-analytical method.

Keywords

Main Subjects

References

  • قرآن مجید

    • آلوسى، سید­محمود(1415)، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم‏، تحقیق: على عبدالبارى عطیة، بیروت: دارالکتب العلمیه.
    • اب‍ن‌اب‍ی‌ال‍ح‍دی‍د، عزالدین(1337)، شرح نهج البلاغه، قم: کتابخانه آیت‌ الله مرعشی نجفی8.
    • ابن­اثیر، علی­بن محمد(1409)، اسدالغابه، بیروت: دارالفکر.
    • ابن­جزى، محمد­بن احمد(1416)، التسهیل لعلوم التنزیل‏، بیروت: دار الارقم­بن ابی الارقم‏.
    • ابن­جوزى، عبدالرحمن­بن على(1422)‏، زاد المسیر فى علم التفسیر، تحقیق عبدالرزاق المهدی‏، بیروت: دار الکتاب العربی.
    • ابن­جوزی، یوسف(1407)، تذکرة الخواص‌، بیروت: [بی­نا].
    • ابن­حجر عسقلانی، احمد­بن علی(1415)، فتح الباری، بیروت: دار المعرفة.
    • ابن­حنبل، احمد(1416)، مسند احمد­بن حنبل، بیروت: مؤسسة الرسالة.
    • ابن­عطیه اندلسى، عبدالحق­بن غالب‏(1422)، المحرر الوجیز فى تفسیر الکتاب العزیز، تحقیق: عبدالسلام عبدالشافى محمد، بیروت: دارالکتب العلمیه.
    • ابن­کثیر دمشقى، اسماعیل­بن عمر(1419ق)، تفسیر القرآن العظیم‏، تحقیق: محمد­حسین شمس­الدین‏، بیروت: دار الکتب العلمیة.
    • ابن­هشام، عبدالملک(بی­تا)، السیرة النبویة، [بی­جا]: [بی­نا].
    • ابولیث سمرقندى، نصر­بن محمد(بی­تا)، بحر العلوم‏، بیروت: دار الفکر.
    • احمدی، محمدحسن(1393)، «تحلیلی بر تفسیر آیات تاریخی با تاکید بر قاعده العبره»، مطالعات تفسیری، دوره 5، ش 19، ص: 140-127.
    • امینی، عبدالحسین(1977)، الغدیر، بیروت: دارالکتب العربیه.
    • بحرانى، هاشم(1416)، البرهان فى تفسیر القرآن‏، قم: بنیاد بعثت.
    • بغوى، حسین­بن مسعود(1420ق)، معالم التنزیل فى تفسیر القرآن‏، تحقیق عبدالرزاق المهدى‏، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
    • بدری، تحسین(1428)، معجم مفردات اصول الفقه المقارن، تهران: [بی­نا].
    • بیضاوى، عبد­الله­بن عمر(1418)، أنوار التنزیل و أسرار التأویل‏، تحقیق محمد عبد الرحمن المرعشلى‏، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
    • بیهقی، ابوالفضل(بی­تا)، تاریخ بیهقی، تهران: مهتاب.
    • پیروزفر، سهیلا(1389)، «عموم لفظ یا خصوص سبب؟»، معرفت، دوره 19، ش 152، ص: 58-47.
    • ترمذی، محمدبن عیسی(1418)، سنن الترمذی، تحقیق عبدالوهاب عبدالطیف، بیروت: دار الفکر.
    • تقوی دهاقانی، حسین(1381)، روش­شناسی اهل­بیت در تفسیر، تأویل و تطبیق قرآن، تهران: انتشارات فرهنگ منهاج.
    • ثعالبى، عبدالرحمن(1418ق)، جواهر الحسان فى تفسیر القرآن‏، تحقیق محمدعلى معوض و عادل احمد عبدالموجود، بیروت: داراحیاء التراث العربى.
    • ثعلبى نیشابورى، احمد­بن محمد(1422ق)‏، الکشف و البیان‏، تحقیق ابو­­ محمد­بن عاشور، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.
    • حاکم­ حسکانى، عبیدالله­بن احمد(1411ق)، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل‏، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى.
    • حاکم نیشابوری، محمد­بن عبدالله(1416ق)، المستدرک علی الصحیحین، تحقیق: یوسف عبدالرحمن مرعشی، بی­جا: بی­نا.
    • حلبی، علی­بن ابراهیم(بی­تا)، السیرة الحلبیه، مصر: مصطفی البابی.
    • خفاجى، احمد­بن محمد(1417ق)، عنایة القاضى و کفایة الراضى‏، بیروت: دار الکتب العلمیة.
    • راد، علی(1397ش)، گونه­شناسی احادیث قرآنی امامیه از نظریه تا تطبیق، قم: موسسه فرهنگی دارالحدیث.
    • راد، علی و کاظم قاضی‌زاده، «بررسی دو نظریه درباره وارثان برگزیده قرآن(با تأکید بر احادیث امامیه)»، علوم حدیث، دوره 16، ش 61 ، ص: 111-87.
    • راغب اصفهانی، حسین(1404)،  المفردات فی غریب القرآن، [بی‌جا]: دفتر نشر الکتاب.
    • ــــــــــــــــــــــــــ(1386)، تجلی جاودانگی قرآن در قاعده جری و تطبیق، فصلنامه اندیشه دینی دانشگاه شیراز، ش25، ص: 66-51.
    • زحیلى، وهبة(1418)، التفسیر المنیر فى العقیدة و الشریعة و المنهج‏، بیروت: دار الفکر.
    • زرقانى‏، محمد عبد­العظیم(1948)، مناهل العرفان فی علوم القرآن‏، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
    • زرکشى، بدرالدین(1410)، البرهان فی علوم القرآن‏، بیروت: دار المعرفة.
    • زمخشرى، محمود(1407)، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل‏، بیروت: دار الکتاب العربی‏.
    • ساعدی، محمد(1394)، آیات امامت و ولایت در تفسیر المنار، قم: مرکز بین المللی ترجمه و نشر المصطفی.
    • سلحشور، بتول، سلطانی، عباسعلی و محمدحسن حائری(1401)، «جستاری در قاعده العبر بعموم اللفظ لا بخصوص السبب»، پژوهش های فقهی، دوره 18، ش 2، ص: 431-407.
    • سلمان­زاده، جواد(1400)، «واکاوی گسترۀ دلالت آیۀ وَ قَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ در پرتو قاعدۀ تفسیری جری و تطبیق»، پژوهشنامه معارف قرآنی، دوره 12، ش 44،  ص: 216-195.
    • سید­­قطب، ابراهیم شاذلی(1412)‏، فى ظلال القرآن‏، بیروت: دارالشروق.
    • سیوطى، عبدالرحمن(1421)، الإتقان فی علوم القرآن‏، بیروت: دار الکتاب العربى.
    • ـــــــــــــــــــــــــــــ(1404)، الدرالمنثور فى تفسیر المأثور، قم: کتابخانه آیة الله مرعشى نجفى.
    • شاکر، محمد کاظم(1398)، آشنایی با علوم قرآنی، قم: دانشگاه قم.
    • صدر، محمدباقر(1417)، بحوث فی علم الاصول، بیروت: دارالإسلامیه.
    • طباطبایى، محمد­حسین(1417)‏، المیزان فى تفسیر القرآن‏، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه قم.
    • طبرسى، فضل­بن حسن(1372)‏، مجمع البیان لعلوم القرآن‏، تهران:‏ انتشارات ناصر خسرو.
    • طبری، محمد­بن جریر(1408)، جامع البیان عن تأویل آی القرآن، بیروت: بی­نا.
    • طوسى، محمد­بن حسن(بی­تا)، التبیان فى تفسیر القرآن‏، تحقیق احمد قصیرعاملى‏، بیروت: دار احیاء التراث العربى.
    • عاشوری ­تلوکی، نادعلی(1379)، «نگاهی به الفاظ عام آیات و اسباب النزول آن‌ها با تکیه بر آیات سوره دهر»، صحیفه مبین، دوره 14، ش 24، ص: 22-16.
    • عروسى ­حویزى، عبد على­بن جمعه(1415)‏، تفسیر نور الثقلین‏، تحقیق سید­هاشم رسولى محلاتى‏، قم: انتشارات اسماعیلیان.
    • عیاشى، محمد­بن مسعود(1380ق)، کتاب التفسیر، تهران: چاپخانه علمیه.
    • فخر­­ رازى، محمد­بن عمر(1420)، مفاتیح الغیب‏، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
    • فیض ­کاشانى، ملا محسن(1415)‏، تفسیر الصافى‏، تحقیق محمدحسین درایتى و محمدرضا نعمتى‏، تهران: انتشارات صدر.
    • قرشی، علی­اکبر(1412)، قاموس قرآن‏، تهران: دار الکتب الاسلامیة.
    • قرطبى، محمد بن احمد(1364)، الجامع لأحکام القرآن‏، تهران: ناصر خسرو.
    • قمى ­مشهدى، محمد­بن محمدرضا(1368)، تفسیر کنز الدقائق و بحر الغرائب‏، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد اسلامى.
    • محسن­حیدر، حسن(1427)، أسباب النزول القرآنی تاریخ و حقائق، قم: المرکزالعالمى للدراسات الاسلامیه.
    • مرادی، محمد(1382)، امام علی و قرآن، تهران: هستی نما.
    • معرفت‏، محمد هادى(1428)، التمهید فی علوم القرآن‏، بی­جا: مؤسسة النشر الاسلامى‏.
    • ـــــــــــــــــــــــ(1387)، علوم قرآنی، بی­جا: انشارات سمت.
    • مکارم شیرازی، ناصر(1374)، انوارالاصول، قم:­ بی­نا.
    • موسوى ­سبزوارى، سید عبدالاعلى(1409)‏، مواهب الرحمان فی تفسیر القرآن‏، بیروت: موسسه اهل‌بیتD.
    • نظام نیشابورى، حسن­بن محمد(1416)، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان‏، بیروت: تحقیق زکریا عمیرات‏، دار الکتب العلمیه.
    • نفیسی، شادی(1392)، «مبانی جری و تطبیق از دیدگاه علامه طباطبایی»، قرآن شناخت، دوره 6، ش 12، ص: 26-5.
    • یعقوبی، احمدبن‌اسحاق(1389)، تاریخ یعقوبی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.

Files

Share

How to cite

Statistics