Qaḍi Sa’id Qumi’s View Regarding Relation Type of God’s Existence and Possibilities

Document Type : Original Article

Author

PhD candidate of Islamic Theology

Abstract

One of the philosophical topics is explaining the existential relation of God and the creatures. The existential relation type of God and possibilities is among the branches of this topic. Various theories have mentioned in this regard like “Existence Particular Unity”, and “Contrast of Beings”. Among the Islamic scholars, Qaḍi Sa’id Qumi believed in contrast between the existence of God and creatures. This theory entails some issues in aspect of methodology including incompatibility with some of his other philosophical principles like the principle of “giver of something cannot be without it”, principle of “from one, only one is produced”, and “closeness and farness in relation to God”. Such principles are closer to the theory of “Similarity of Type” unless if we accept their exception. Negative theology and impossibility of recognizing God are among the outcome of Contrast theory. Qaḍi Sa’id believed in negative theology at the level of God’s Essence, but considered the attributes as fixed at the level of Oneness. He believed intellect’s path for understanding God is blocked, but knew the intuitional knowledge and annihilation in God as the path of recognizing Him.

Keywords

References

قرآن کریم
-        آشتیانی، سید جلال الدین(1381)، شرح بر زاد المسافر، چ3، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
-        ابراهیمی دینانی، غلامحسین(1375)، اسماء و صفات حق، چ1، تهران: اهل قلم.
-        امام خمینی، سید روح الله(1373)، التعلیقۀ علی الفوائد الرضویه، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی;.
-        ــــــــــــــــــــــــ(1360)، مصباح الهدایة الی الخلافة و الولایة، ترجمه سید احمد فهری، تهران: پیام آزادی.
-        راغب الاصفهانی، ابوالقاسم حسین بن محمد(بی‌تا)، المفردات، بیروت: دار المعرفه.
-        بنیانی، محمد و علی رحیمی(1397)، «تأملی بر چیستی و چرایی نفی صفات الهی از منظر قاضی سعید قمی»، فلسفه دین، دوره 15، ش4، ص: 890-869.
-        حسینی شاهرودی مرتضی و فاطمه استثنائی(1392)، «نقد و بررسی الهیات سلبی قاضی سعید قمی»، قبسات، سال 18، ص: 224-191.
-        روضاتی، سیدمحمدعلی(1386)، «دومین دو گفتار پیرامون احوال و آثار محمد سعید قمی و محمد سعید حکیم و ملا محمد علی تونی خراسانی»، چ1، قم: مؤسسه فرهنگی مطالعاتی الزهراء{.
-        صدوق، محمدبن علی ابن بابویه(1398ق)، التوحید(للصدوق)، تحقیق هاشم حسینی، قم: جامعه مدرسین.
-        طاهری، سیدصدرالدین و محسن مروی‌نام(1386)، «علل و انگیزه­های دینی ملارجبعلی تبریزی و قاضی سعید قمی قمی در انکار اصالت وجود صدرایی»، نامه حکمت، س5، ش2، ص: 94-83.
-        عابدی احمد و مجتبی حیدری(1389)، «بررسی و نقد دیدگاه قاضی سعید در نفی اتصاف ذات خداوند به اسماء وصفات»، پژوهش­های فلسفی کلامی، س11، ش34، ص: 162-143.
-        علوی قزوینی، سید علی(1384)، «اوصاف خداوند از دیدگاه اندیشمندان اسلامی و قاضی سعید قمی»، اندیشه­های فلسفی، ش3.
-        قاضی سعید قمی، محمد سعید(1381)، الاربعینیات لکشف انوار القدسیات، تهران: میراث مکتوب.
-        ـــــــــــــــــــــــــــ(1339)، اسرار العبادات و حقیقة الصلوة، تحقیق سید محمد باقر سبزواری، تهران: دانشگاه تهران.
-        ـــــــــــــــــــــــــــ(1379)، شرح  الاربعین، تهران: میراث مکتوب.
-        ـــــــــــــــــــــــــــ(1421ق)، شرح الاربعین، چ1، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
-        ـــــــــــــــــــــــــــ(1415ق)، شرح توحید صدوق، چ1، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
-        ــــــــــــــــــــــــــ(1415ق)، شرح توحید صدوق، ج1، 2 و 3، تهران: میراث مکتوب.
-        کدیور، محسن(1374)، «منزلت فلسفی قاضی سعید قمی»، آیینه پژوهش ش32.
-        کلینی، محمدبن یعقوب(1362)، اصول کافی، تهران: اسلامیه.
-        مجلسی، محمدباقر(1392ق)، بحارالانوار، تهران: المکتبه الاسلامیه، تهران.
-        مرزانی، حجت­الله(1395)، «بررسی دیدگاه مخالفان قاعده حداکثری سنخیت علت و معلول»، معرفت فلسفی، س14، ش2، ص: 52-27.
-        میری، فاطمه السادات(1389)، الهیات سلبی از دیدگاه قاضی سعید قمی و امام خمینی;، تهران: دانشگاه تهران .
-        نصرآبادی، محمدظاهر(1377)، تذکره نصرآبادی، تهران: اساطیر.
نصیری، علی اکبر(1381)، بررسی تطبیقی آرا و نظریات صدرالمتالهین و قاضی سعید قمی در بحث اسماء و صفات، تهران.

Files

Share

How to cite

Statistics